Często pojawia się pytanie, czy w danym układzie sieci (TN-C, TN-S, TN-C-S, TT, IT) można instalować trójfazowe falowniki fotowoltaiczne. Niniejszy artykuł charakteryzuje rodzaje układów sieciowych i podpowiada, czy nadają się do podłączenia falowników, a jeśli tak, to na jakich warunkach.
Niniejszy wpis powstał na bazie artykułu Wikipedii “Układy sieciowe“, który jest dostępny pod tym linkiem na licencji CC BY-SA 3.0, i również na tej licencji może być upowszechniany.
Oznaczenia na schematach
- L1, L2, L3 (line) – przewody fazowe,
- N (neutral) – przewód neutralny,
- PE (protection earth) – przewód ochronny,
- PEN – przewód ochronno-neutralny,
- Odbiornik – w naszym przypadku będzie to urządzenie wytwórcze, czyli falownik.
Typy sieci
Sieć trójfazowa |
Opis |
Czy można zastosować falownik Fronius? |
TN-S |
 Dla sieci niskiego napięcia (do 1 kV) wyróżnia się układy:
- TN – mający jeden punkt bezpośrednio uziemiony, a części przewodzące dostępne (np. metalowe obudowy odbiorników) przyłączone są do tego punktu za pomocą przewodów ochronnych. W zależności od związku przewodu neutralnego z przewodem ochronnym wyróżnia się układy:
- TN-S – z oddzielnym przewodem ochronnym PE w całym układzie sieci. Przewód ten służy wyłącznie do ochrony urządzeń, nie można włączać go w jakikolwiek obwód prądowy, służy do tego oddzielny przewód neutralny N.
|
 |
TN-C |
- TN-C – w którym w całym układzie sieci funkcje przewodu ochronnego PE, jak i funkcje przewodu neutralnego N pełni jeden wspólny przewód ochronno-neutralny PEN.
W przypadku przerwy w ciągłości przewodu może powstać znaczne zagrożenie porażeniowe. Z tego względu sieci TN-C mogą być stosowane tylko przy ułożeniu przewodów na stałe, a przekrój przewodów PEN nie powinien być mniejszy niż 10 mm² Cu lub 16 mm² Al. Sieci typu TN-C nie mogą być stosowane wówczas, gdy przekrój przewodów jest mniejszy od wartości podanych oraz w instalacjach odbiorników ręcznych i przenośnych. W tym przypadku dopuszczalne jest jedynie wykonanie sieci i instalacji o układzie TN-S lub TN-C-S.
|
 |
TN-C-S |
- TN-C-S – w którym tylko w części układu sieci funkcję przewodu neutralnego N oraz funkcję przewodu ochronnego PE pełni jeden wspólny przewód PEN.
|
 |
TT i IT |
- TT – mający jeden punkt bezpośrednio uziemiony, a części przewodzące dostępne są przyłączone do uziomu ochronnego niezależnego elektrycznie od uziemienia sieci. Wyróżnia się uziemienia indywidualne, grupowe oraz zespołowe.
- IT (układ izolowany) – w którym wszystkie części czynne są odizolowane od ziemi lub jeden punkt przyłączony jest do ziemi poprzez impedancję, a części przewodzące dostępne są uziemione niezależnie od siebie (albo wspólnie), lub przyłączone są do uziemienia sieci.
|


|
Od stycznia 2016 roku pracuje na stanowisku Sales Manager jednostki biznesowej Solar Energy.
Już ponad 9 lat zdobywa doświadczenia na rynku fotowoltaiki w Polsce, gdzie czynnie uczestniczy w projektach oraz realizacjach różnorodnych instalacji o mocy od 3kWp do 1MWp. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Fotowoltaiki, niezależnym ekspertem wielu stowarzyszeń, autorem licznych publikacji i prezentacji.
Prywatnie i hobbistycznie jest miłośnikiem wszelkich rozwiązań z zakresu automatyki budynkowej, inteligentnych budynków i Internetu Rzeczy (IoT).
8 komentarzy
Adam Kleniewski
24 maja 2018 at 00:00Witam,
Mam drobną sugestie, dotyczącą schematu układu sieci TT i IT, proponuje pokazać te układy nie na jednym ale na dwóch schematach ponieważ są różnice między nimi. Dodatkowo proponuje napisać kilka słów wyjaśnienia dlaczego dla układów sieciowych IT i TT nie stosuje się falowników Fronius.
Pozdrawiam,
Bartosz Zaręba
12 stycznia 2020 at 21:06Dokładnie schemat dotyczy jedynie układu TT, również przyłączam się do prośby dlaczego falownika nie można zastosować w sieci TT?
lopiola
2 września 2018 at 09:29Czy na pewno nie można stosować falowników Fronius w sieciach TT?
elektryk
15 listopada 2018 at 10:19Podobnie jak przedmówcy proszę o dwa zdania wyjaśnienia, dlaczego tych dwóch sieciach nie wolno stosować falowników Fronius. Jeżeli już powstają takie wpisy, to wiedza w nich przekazywana powinna być kompletna. Pozdrawiam
Bartosz Zaręba
20 maja 2020 at 21:23Witam, tylu ciekawskich a odpowiedzi brak proszę wyjśnić jak jest z tym układem TT. U nas akurat dystrybucja zmienia układ tak aby był tylko TN w całym rejonie mimo ego jest jeszcze sporom miejsc gdzie układ jest TT czy to wyklucza podłączenie falownika??
Michał Trych
16 lipca 2021 at 11:57To i ja się podłączę pod pytanie, może dział techniczny zgłębi temat:) Co w przypadku sieci TT.
Mariusz Wolanin
10 sierpnia 2021 at 21:01Mam sieć TT u klienta, pierwszy raz spotkałem taką sieć, zacząłem już instalację, proszę o informację czy mogę użyć froniusa, czy może ktoś też ma ten problem, może ktoś to już przerobił?
Jacek Gneza
13 września 2023 at 12:48Szanowni Państwo,
Informacje o sieciach TT oraz IT znajdują się na samym końcu tabeli.
Pozdrawiam