“Pływające zero” – co to jest i dlaczego należy go unikać?

W układzie trójfazowym bez połączonego przewodu neutralnego (np. w wyniku awarii lub błędu w instalacji) przy obciążeniu niesymetrycznym następuje przesunięcie punktu zerowego ze środka ciężkości trójkąta napięć zasilania 0  o wektor  U_0’0  do punktu  0’.

W wyniku tego następuje asymetria napięć fazowych odbiornika U_A, U_B, U_C :

|U_A| ≠ |U_B| ≠ |U_C|

Przykład:

|U_A| = 100V   |U_0,0| = 130V

|U_B| = |U_C| = 317V

Uwaga! napięcia fazowe U_A, U_B lub U_C mogą przyjąć na tyle dużą wartość, że może ono uszkodzić podłączone urządzenie trójfazowe, np. falownik.

Dlatego w układach trójfazowych najważniejszym połączeniem jest przewód neutralny.

Metody pomiaru

Najczęściej popełnianym błędem jest pomiar napięć fazowych przy użyciu multimetru. Ze względu na bardzo wysoką impedancję wejściową (liczoną w dziesiątkach MΩ), nie jest on wstanie zakłócić symetrii napięć, dlatego wskazania mogą wydawać się prawidłowe.
Dlatego doświadczeniu elektrycy sprawdzają napięcia przy pomocy … dwóch zwykłych, szeregowo połączonych żarówek. Stanowią one obciążenie, które może zakłócić symetrię układu i doprowadzić do przesunięcia “zera”. Po jasności świecenia można łatwo rozpoznać taki przypadek.